مدیریت صنعتی چیست
مدیریت صنعتی (industrial-management) شاخهای از مهندسی است که با بکارگیری علم مدیریت و اصول مهندسی از طریق ایجاد یک سیستم مدیریت یکپارچه و منسجم سعی در بهبود فرآیند ها و کل سازمان دارد.مدیریت صنعتی دانشی است که بر فرآیند های صنعتی تمرکز داشته و به منظور مدون سازی و بهبود روش ها با کلیه فرآیند های سازمان در ارتباط می باشد.
تاریخچه مدیریت صنعتی
اولین تلاش مستمر در جهت بهبود کارایی در کارخانجات تولیدی و صنعتی توسط فردریک وینسلو تیلور، دستیار سرکارگر در شرکت فولاد میدویل انجام شد، که در دهه 1880 مجموعه ای از مطالعات را برای تعیین اینکه آیا کارگران از حرکات غیر ضروری و در نتیجه زمان بیش از حد در انجام عملیات استفاده می کنند انجام داد. در یک ماشین هر عملیاتی که برای بیرون آوردن یک مقاله یا قسمتی مورد نیاز بود، مورد تجزیه و تحلیل و مطالعه دقیق قرار گرفت و حرکات اضافی حذف شدند. سوابقی از عملکرد کارگران نگهداری شد و استانداردهایی برای هر عملیات اتخاذ شد. مطالعات اولیه منجر به سرعت بیشتر کار و معرفی دوره های استراحت شد.
حوزه فعالیت های مدیریت صنعتی
حوزه فعالیت های این رشته رسیدگی و حل مشکلات واقعی مربوط به مجموعه های صنعتی طراحی شده است که شامل موضوعاتی مانند امور مالی، بازاریابی، استراتژی مدیریت با موضوعات صنعتی مدرن مانند مدیریت پروژه و کیفیت، اثربخشی تولید، فناوری ساخت پیشرفته و مدیریت زنجیره تامین است.از دیگر فعالیت های این رشته می توان به مطالعه عملکرد ماشین آلات تولیدی و کارکنان بوده و به همین منظور سیستم های مدیریت منابع انسانی و نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه جهت افزایش عملکرد نیروی انسانی و آماده نگه داشتن تجهیزات برای تولید از طریق ایجاد و افزایش انگیزه در کارکنان و پیشگیری از توقفات ناشی از خرابی ماشین آلات بکار گرفته اشاره نمود.
مدیر صنعتی کیست
یک مدیر صنعتی فردی است که آشنا و مسلط به اصول سیستم های برنامه ریزی، تولید، خرید و تدارکات، مدیریت زنجیره تامین، مدیریت مواد، مدیریت منابع انسانی (HRM)، دانش و تکنولوژی های روز و سایر موارد دیگر می باشد. مدیران صنعتی نحوه استفاده کارآمد و اقتصادی از منابع در یک کسب و کار را شامل نیروی کار، مواد، ماشین آلات، زمان، سرمایه، انرژی و اطلاعات را برنامه ریزی می کنند. یک مدیر صنعتی همچنین باید با ایجاد سیستمهای جدید برای حل مشکلات مربوط به انحرافات شامل توقفات، ضایعات، تعارضات نیروی انسانی و ناکارآمدی مرتبط با یک فرآیند تجاری/صنعتی سر و کار داشته باشد.به همین دلیل این رشته همیشه به مدیران شایسته ای نیاز دارد که بتوانند با منطق و استدلال، نقاط قوت و ضعف سازمان و فرآیند ها را شناسایی و تجزیه و تحلیل نموده و بهترین راه حل ها را ارائه دهند که منجر به حل مسائل گردد.
رشته مدیریت صنعتی
این رشته در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاههای دولتی و آزاد و خصوصی تدریس می گردد و مورد علاقه بسیاری از دانش آموزان رشته های علوم انسانی، تجربی، ریاضی و فنی می باشد که دلیل جذابیت این رشته برای دانش آموزان پایان دوره دیپلم و همچنین دانشجویان فارغ التحصیل کارشناسی در رشته های مدیریت صنعتی (کلیه گرایش ها)، مهندسی صنایع (تقریباً تمامی گرایش ها)، بازار کار فراوان در صنعت و همچنین دانش و مهارت های کسب شده در طول تحصیل می باشد.
زیر شاخه های مدیریت صنعتی در دانشگاه
رشته های تحصیلی زیر شاخه مدیریت صنعتی شامل موارد زیر است که در دانشگاه ها دانشجویان در آنها به تحصیل می پردازند:
مدیریت مالی: هدف این درس آموزش روشها و تکنیکهای متداول مدیریت مالی به دانشجویان است تا بتوانند با بهرهبرداری از آن در تصمیم گیریهای مالی در سطح مدیران ارشد و یا مدیران مالی مؤسسات انجام وظیفه نمایند. بهطور کلی در اداره امور سازمانهای تولیدی، صنعتی و بازرگانی تنها انجام وظایف مربوط به مدیران مالی کافی نبوده و آشنایی و تسلط به تکنیکها و روشهای متداول مالی یکی از مهمترین ابزارهایی است که مدیران مالی باید داشته باشند تا بتوانند در حفظ و حراست و بکار گرفتن منابع مالی مؤسسات خصوصی یا ملی حداکثر کارایی را داشته باشند.
روانشناسی صنعتی: مطالعه رفتار آدمی در جنبههایی از حیات که به کار مربوط میشود و بهرهگیری از دانش حاصل از رفتار آدمی جهت به حداقل رسانیدن مشکلات وی در کار.
حسابداری صنعتی: هدف از درس حسابداری صنعتی آشنا ساختن دانشجویان با ماهیت هزینهها و سایر اطلاعات اقتصادی و موارد استفاده مدیریت از این اطلاعات میباشد. در این درس مخصوصاً روی بسط و توسعه اطلاعات مربوط به قیمت تمام شده و نحوه استفاده از آن در امر تجزیه و تحلیل، برنامهریزی و کنترل عملیات در مؤسسات صنعتی تأکید گردیده است.
بازاریابی و مدیریت بازار: هدف از این درس آشنا کردن دانشجویان با مفاهیم کلی مدیریت بازار و کاربرد آن در رابطه با بیمه و نیازهای جامعه در جهت خودکفایی و رفع نیازهای مادی و معنوی و با توجه به شرایط موجود از نظر فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و اقتصادی مدیریت بازار عبارتست از تجزیه و تحلیل فرصتها، برنامهریزی، اجرا و کنترل برنامهها با هدف ایجاد و حفظ مبادلات مطلوب در بازارهای هدف به منظور نیل به اهداف سازمان میباشد.
زبان تخصصی: هدف: آموزش لغات، اصطلاحات و متونی از منابع متداول رشتههای مختلف مدیریت و حسابداری به منظور توسعه معلومات دانشجویان جهت استفاده از منابع علمی و فنی رشته تحصیلی مربوط به زبان انگلیسی به ترتیبی که دانشجویان بتوانند با سرعتی متناسب متون انگلیسی مربوط به رشته تحصیلی خود را بخوانند و در حد مطلوب مفاهیم آن را درک کنند. زبان تخصصی در مدیریت صنعتی شامل زبان تخصصی1 و زبان تخصصی2 میباشد.
کنترل کیفیت آماری: هدف: آشنائی دانشجویان با نحوه عملکرد مرغوبیت در واحدهای آماری کنترل کیفیت به منظور بهبود مرغوبیت کالا سیستمهای خرید و انبارداری و توزیع: هدف: آشنائی دانشجویان با نحوه خرید کالا،انبار آن و توزیع آن.
کنترل پروژه: هدف: آشنایی دانشجویان با روشهای کنترل پروژه و هدایت آن با استفاده از تحلیلهای مقداری طرحریزی و تعمیرات و نگهداری: هدف: شنایی دانشجویان با مفاهیم اساسی و سیستمهای طرح ریزی و تعمیرات و نگهداری ماشین آلات و تجهیزات موجود در راههای تولیدی
کارسنجی و روشسنجی: هدف: آشنایی دانشجویان با مفاهیم اساسی کارسنجی، مطالعه روشها و زمان سنجی، نحوه محاسبه و نگهداری زمانهای استاندارد و تأثیر آن در بهبود عملکرد سازمانهای صنعتی و تولیدی
مدیریت کارخانه: هدف:آشنایی با چگونگی مدیریت کارخانجات.
حفاظت صنعتی: هدف:آشنا شدن دانشجویان با عوامل، عناصر، خطرات و عوارضی که در محیط کار وجود دارد و نحوه مقابله با آنها به صورتی که نیروی انسانی شاغل در محیط کار احساس امنیت کرده و کارایی اش را از دست ندهد.
بررسی اقتصادی طرحهای صنعتی: هدف: آشنایی دانشجویان با نحوه بررسی اقتصادی طرحهای صنعتی، مطالعه امکانپذیری فنی و اقتصادی به صورت کار گروهی.
روابط صنعتی: هدف:آشنائی دانشجویان با نحوه رابطه کارگر و کارفرما در صنایع
فنون تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم: هدف: آشنا کردن دانشجویان با ضرورت تجزیه وتحلیل و طراحی سیستم، و همچنین شناخت مفاهیم سیستم، تفکر سیستمی، رویکرد سیستمی، نظریه عمومی سیستمها، علوم کنترل و ارتباطات و کاربرد هریک از آنها در سازمان و سرانجام آشنایی با محتوای فراگردها، و ابزارهای تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم
بازاریابی بینالمللی: هدف:کسب دانش در بازاریابی بینالمللی به منظور پیشنهاد راه حلهایی برای افزایش صادرات کالاهای غیر نفتی که در حال حاضر در صد کمی از کل صادرات را تشکیل میدهد و صدور مطلوب تر فراوردههای نفتی تا حد مورد نیاز جامعه کنونی کشور
بهرهوری و تجزیه و تحلیل آن در سازمان: هدف:آشنائی دانشجویان با تجزیه و تحلیل جامع نسبت بین ستاده به داده در سازمانهای صنعتی و بازرگانی
پروژه: هدف: الف. آشنایی عملی دانشجو با مسایل یک سازمان خاص و نحوه کار در آن ب. تطبیق دروس تئوری و تخصصی با مسایل عینی ج. برقراری ارتباط بین جامعه و مرکز آموزش عالی از طریق مبادله اطلاعات علمی و تجارب علمی د. پیدا کردن مشکلات و بیان راه حل برای رفع نارسائیها و هرچه کاراتر کردن سازمان.
بازار کار رشته مدیریت صنعتی
دانشجویان رشته مدیریت صنعتی پس از جذب در صنایع و کسب وکار های کوچک ابتدا به عنوان کارشناس در مشاغلی همچون برنامه ریزی تولید، تولید، کنترل کیفیت، تضمین کیفیت، واحد سیستم ها و روش ها، انبار، بازرگانی(خرید-فروش)، منابع انسانی، آموزش، حسابداری و …..مشغول به کار خواهند شد که پس از مدتی با توجه به داشتن دانش تئوری، دانش عملی مشاغل فوق را فرا خواهند گرفت و به زودی به یکی از نیرو های کلیدی در سازمان بدل شده که مورد توجه مدیران ارشد سازمانها قرار خواهند گرفت.این جوانان به زودی از طرف مدیران ارشد به عنوان نماینده و یا مدیر پروژه های بهبود مستمر انتخاب می گردند و مسئولیت ها و اختیارات زیادی کسب می نمایند که موجب رشد و اعتلای صنعت کشور خواهند گردید.