روش اجرايي چیست؟
روش اجرایی سندی است که تشریح چگونگی انجام و اجرای یک فرآیند و فعالیت های درون آن به همراه ارتباطات و تعاملات با سایر فرآیند ها و مسئولیت های مربوطه را بیان می کند و بر اساس بند های استاندارد ایزو تدوین می گردد.
چگونگی تدوین روش اجرایی
برای تدوین این سند لازم است کارشناس به فرآیند مربوطه و تعاملات آن با سایر فرآیند ها، ساختار روش اجرايي، چگونگی تدوین فرم های مربوطه، الزامات استاندارد مدیریت، الزامات سازمان، الزامات قانونی و مقرراتی، الزامات مشتری آشنایی کامل داشته باشد.
ساختار روش
ساختار یک روش جرایی به صورت معمول از ۹ بند زیر تشکیل شده است.
هدف
منظور و هدف از تدوین، در یک پاراگراف تدوین می گردد.
دامنه کاربرد
در این بند دامنه و مرزهای روش بیان می گردد.
مراجع
رفرنس های روش اجرایی شامل الزامات استاندارد، الزامات قانونی و مقرراتی، الزامات مشتری و…تعیین می گردد.
مسئولیت
در این بند مسئولیت های مرتبط با روش و فرآیند های مرتبط شامل مسئولیت ها، ارجاع، تایید و تصویب بیان می گردد.
تعاریف
در این بند تعاریف و اصطلاحات برگرفته از استاندارد، تکنیک های بکار رفته و …جهت درک بهتر کاربران شرح داده می شود.
شرح روش
در این بند شرح کلی و جزئی چگونگی اجرای فرآیند و تعاملات فرآیندی به همراه اسناد مرتبط نوشته می شود.
سوابق
درج این بند سلیقه ای بوده و بسته به علاقه مشاور ایزو می تواند در متن روش شامل شرایط نگهداری سوابق درج گردد و یا در یک فرم جدا بنام فرم سوابق کیفی به صورت یکپارچه برای کل سیستم تهیه و تدوین گردد.
مدارک پیوست
در این بند به کلیه اسناد اجرایی مربوط به این سند شامل فرم ها، چارت ها، چکلیست ها و…اشاره می گردد.
مدارک ذیربط
این بند بیان کننده کلیه مستندات مرتبط از سایر فرآیندها با این روش اجرایی است.
تفاوت روش اجرایی با دستورالعمل
تفاوت این دو مستند در ماهیت کاربرد و استفاده آنها است که روش اجرایی شرح بیان اجرای یک فرآیند است که می تواند در برگیرنده فعالیت ها و عملیات هایی باشه در حالیکه دستورالعمل شرح و شیوه انجام یک فعالیت یا یک عملیات مشخص است.
لیست روشهای اجرایی ایزو ۹۰۰۱
کنترل مستندات و سوابق
مديريت منابع انسانی
مديريت ریسک ها و فرصت ها
فروش
طراحی و تکوین
خرید و تدارکات
طرحریزی سیستم و اهداف
نگهداری و تعمیرات
انبارش، بسته بندی و جابجایی
عدم انطباق و اقدام اصلاحی
تولید/عملیات
کنترل تولید/عملیات
مدیریت دانش
بازرسی و آزمون
آموزش
پایش و تحلیل فرآیند ها
ممیزی داخلی
بازنگری مدیریت